Andrés Pétursson í FRBL: Fjarar undan litlum gjaldmiðlum

Andrés Pétursson, formaður Evrópusamtakanna, ritar grein í Fréttablaðið í dag um gjaldmiðilsmál, sem ber yfirskriftina Fjarar undan litlum gjaldmiðlum. Greinin birtist hér í heild sinni með góðfúslegu leyfi höfundar:

Mikið hefur verið ritað og rætt um gjaldeyrismál að undanförnu. Ástæðan er sú að það hriktir í undirstöðum efnahagskerfis heimsins og menn eru ekki sammála hvert stefnir. Undirritaður skrifaði stutta grein í Fréttablaðið fyrir skömmu þar sem ég benti á þá staðreynd að jafnvel öflugir gjaldmiðlar eins og svissneski frankinn eiga undir högg að sækja.

Skúli Sveinsson lögfræðingur sá ástæðu til að svara þessari grein minni og taldi mig vera að lofsyngja evruna. Ekki veit ég hvernig hann les það út úr grein minni því ég bendi einungis á þá staðreynd að svissnesk yfirvöld telja sig ekki geta lengur haldið úti sjálfstæðum gjaldmiðli. Því hafi þeir ákveðið að tengja gjaldmiðil sinn við evruna til að tryggja samkeppnishæfni landsins. Hins vegar dreg ég engan dul á það að ég tel að hag okkar Íslendinga væri betur borgið með evru en með núverandi fyrirkomulagi. Ég er líka þess fullviss að evran mun lifa þessar hremmingar af og verða sterkari gjaldmiðill fyrir vikið.

Sparsemi og fyrirhyggja Svisslendinga er á margan hátt til fyrirmyndar enda þekki ég það af eigin raun eftir að hafa búið þar í landi. Nú hafa svissnesk yfirvöld hins vegar komist að þeirri niðurstöðu að breyta þurfi um stefnu því gamlar aðferðir dugi ekki í samþættu alþjóðlegu hagkerfi. Þess vegna er það dálítið skondið að Skúli vilji að við tökum upp gamlar aðferðir Svisslendinga að safna gríðarmiklum innlendum sparnaði til að standa við bakið á innlendum gjaldmiðli.

Ekki þannig að ég hafi neitt á móti innlendum sparnaði en það er gríðarlega dýrt að halda úti stórum gjaldeyrisvarasjóði. Þar með værum við að binda mikla fjármuni sem væri betur varið til að byggja upp innlent atvinnulíf. Hin leiðin er að sækja um aðild að Evrópusambandinu og taka upp evru í kjölfarið. Þar með kæmumst við í skjól evrópska seðlabankans og nytum góðs af gjaldeyrisvarasjóði hans.

Ýmsir hagfræðingar hafa spáð því að innan ekki margra áratuga verði einungis nokkrir gjaldmiðlar í gangi í heiminum. Þegar eru þreifingar í gangi varðandi aukið samstarf ríkja í S-Ameríku í efnahagsmálum og einnig ríkja í SA-Asíu. Of snemmt er spá um hve náið þetta samstarf verður en mér finnst ekki líklegt að íslensk króna verði ein af þeim myntum sem verði ofan á þegar gjaldmiðlar framtíðarinnar munu þróast á næstu áratugum.

Athugasemdir

[Haraldur Hansson, 8.11.2011 kl. 20:37]

" ... ég bendi einungis á þá staðreynd að svissnesk yfirvöld telja sig ekki geta lengur haldið úti sjálfstæðum gjaldmiðli."

Ha?! Á hvaða plánetu hefur höfundur þessara orða verið?

Vegna minnkandi trausts á evrunni flutti fjöldi manns peninga sína yfir í svissneska franka. Það hækkað gengi frankans gagnvart evru. Svissneskir bankar höfðu lánað talsvert til íbúa í Evrulandi og sterkari franki hækkaði afborganir í evrum umtalsvert, sem jók hættu á greiðsluvanda skuldaranna.

Sem nauðvörn gegn trausti rúinni evru ákváðu Svisslendingar að binda gengi frankans gagnvart evrunni.

Til að túlka það þannig að Sviss treysti sér ekki til að halda úti frankanum sínum þarf að vera þunglega þjáður af esb-veirunni.

[Hrafn Arnarson (IP-tala skráð) 8.11.2011 kl. 20:50]

Í þessu sambandi má horfa af reynslu Svisslendinga. Þeir hafa löngum verið litnir öfundaraugum af mörgum varðandi stöðugleika gjaldmiðil síns. En í opnu hagkerfi alþjóðasamfélagsins er lítið skjól fyrir litla gjaldmiðla, meira að segja svissneska frankann. En vandamál frankans er af öðru tagi en íslensku krónunnar. Vegna vantrúar alþjóðalegra fjárfesta á öðrum gjaldmiðlum hafa þeir verið að kaupa svissneska franka í stórum stíl. Þetta hefur hækkað gengi frankans þannig að samkeppnishæfni landsins hefur stórversnað á undanförnum misserum. Svisslendingar eru afskaplega praktísk þjóð og nú hafa þeir gripið til þess ráð að tengja gjaldmiðil sinn við evruna.

Í nýjasta tölublaði “European Voice” er fjallað um þetta mál. Þar segir meðal annars: “Svisslendingar eru á margan hátt fórnarlömb eigin velgengni. Með 3% atvinnuleysi, 2,6% hagvöxt, hagstæðan vöruskiptajöfnuð og lágar skuldir hins opinbera þá líta alþjóðlegir fjárfestar til Sviss. En hlutfallsleg stærð svissneska hagkerfisins er það lítil að innlendir stjórnmála- og bankamenn hafa í raun lítil áhrif í heiminum. Svissneski frankinn er stolt tákn fullveldis landsins en í raun er það fullveldi lítið orðið.”

FRBL, 3.10.2009

[Haraldur Hansson, 8.11.2011 kl. 21:12]

Hrafn; fyrri hluti ágætrar athugasemdar þinnar er efnislega það sama og ég skrifaði og undirstrikar bara delluna í greininni hér að ofan.

En hvað varðar tilvitnun í tveggja ára gömul skrif í Fréttablaðinu bendi ég aðeins á þetta:  Það er vegna þess að Sviss er með eigin gjaldmiðil, sjálfstæðan seðlabanka og peningalegt fullveldi að þeir gátu gripið til ráðastafana og varist hættum evrunnar.

Þeir kusu að festa gengið gagnvart evru, þeir gátu það og þeir gerðu það. Svissneskir stjórnendur eru ekki áhrifaminni en það. Þetta sýnir bara hvað peningalegt fullveldi getur verið mikilvægt.

Ítalir öfunda þá örugglega núna.