DV: Laun í Noregi 85% hærri en hér árið 2010 - 110% hærri í Sviss

DV birti  þann 28. janúar afar áhugaverða grein um laun og launamál og gerði samanburð á Íslandi og öðrum ríkjumn Evrópu og ESB. Þar kemur t.d. fram að Ísland hafi verið í þriðja sæti á launalistanum árið 2006, en hafði hrapað niður í það fimmtánda (um tólf sæti!) árið 2010. Hér er byrjun greinarinnar, sem Annas Sigmundsson, blaðamaður DV, skrifaði.

"Á milli áranna 2006 og 2010 lækkuðu laun á Íslandi um heil 40 prósent séu þau mæld í evrum. Árið 2006 voru Íslendingar með þriðju hæstu laun allra í Evrópu en árið 2010 var Ísland komið niður í 15. sæti. Árið 2002 voru laun á Íslandi þau áttundu hæstu í Evrópu. Kemur þetta fram í viðamikilli launakönnum sem Eurostat, Hagstofa Evrópusambandsins, framkvæmir á fjögurra ára fresti. Sú nýjasta var kynnt í desember 2012 en Hagstofa Íslands tekur þátt í gerð könnunarinnar. Lækkuðu laun hvergi jafn mikið eins og á Íslandi í þeim 34 löndum sem tóku þátt í könnuninni. Árið 2006 voru laun á Íslandi og í Noregi næstum þau sömu mælt í evrum og voru meðalárslaun í báðum löndunum rétt undir 50 þúsundum evra á þeim tíma.

Árið 2010 voru laun í Noregi hins vegar orðin 85 prósentum hærri að meðaltali en á Íslandi. Árið 2010 voru Norðmenn að meðaltali með 53 þúsund evrur í árslaun sem höfðu hækkað um ellefu prósent frá 2006 en meðalárslaun Íslendinga voru hins vegar komin niður í 29 þúsund evrur og höfðu lækkað um nærri 40 prósent frá 2006. Hæstu launin eru hins vegar í Sviss en meðalárslaun þar eru 60 þúsund evrur eða um 110 prósentum hærri en á Íslandi. Eins og sjá má í töflu með frétt verður munurinn enn meiri ef miðað er við tímakaup. Hvergi eru yfirvinnustundir fleiri en á Íslandi í þeim 34 ríkjum sem launakönnunin nær til. Þannig var meðaltímakaup á Íslandi ellefu evrur árið 2010 á meðan það var 27 evrur í Noregi eða 145 prósentum hærra.

Athyglisvert er að bera saman þessa niðurstöðu við þá ályktun margra að íslenska krónan hafi bjargað Íslendingum. Nú síðast á miðvikudaginn var haft eftir Ólafi Ragnari Grímssyni, forseta Íslands, að velgengni Íslands sýndi að aðild að Evrópusambandinu væri ekki forsenda hagsældar. Lét hann hafa þetta eftir sér í samtali við fréttaveitu Bloomberg en hann var þá staddur á ársfundi Alþjóðaefnahagsstofnunarinnar í bænum Davos í Sviss. Sagði hann að Ísland, Sviss og Noregur væru lönd sem hefðu rétt úr kútnum eftir efnahagskreppuna. Þessum bata hefur íslenskt launafólk hins vegar ekki fundið fyrir enda voru laun á Íslandi 85 prósentum lægri árið 2010 en í Noregi og 110 prósentum lægri en í Sviss líkt og áður kom fram.

Hækkaði mest í Slóveníu

Á milli áranna 2006 og 2010 hækkuðu launin mest í Slóveníu eða um 34 prósent en lækkuðu hins vegar mest á Íslandi um 39 prósent hjá þeim 34 löndum sem tóku þátt í könnuninni. Næst mest lækkuðu launin í Bretlandi eða um 16 prósent. Slóvenía fékk inngöngu í ESB árið 2004 og var fyrsta landið af þeim tíu sem þá fengu inngöngu sem fékk að taka upp evru. Gerðist það 1. janúar árið 2007. Stjórnvöld í Slóveníu vonuðust til þess árið 2006 að með upptöku evru myndi ferðamönnum fjölga auk þess sem erlendir fjárfestar myndu sjá kauptækifæri í fyrirtækjum í landinu. Þó launin hafi hækkað þar jókst atvinnuleysi úr sex prósentum árið 2008 í tólf prósent árið 2012 og hafa stjórnvöld þar verið nálægt því að óska eftir fjárhagsaðstoð frá ESB vegna erfiðleika innlendra bankastofnana.

Í samtali við DV segir Árni Páll Árnason, þingmaður Samfylkingarinnar, að skýringu þess að launin hækki svona mikið í Slóveníu megi rekja til þess að landið tók upp evru árið 2007 og þar með hafi efnahagsgerð landsins styrkst auk þess sem erlend fjárfesting hafi aukist. "Ísland hefur á sama tíma hrapað út úr hinu alþjóðlega viðskiptakerfi samfara falli krónunnar.“"