Jón Ormur Halldórsson les í stöðu heimsmálanna í FRBL

Dr. Jón Ormur Halldórsson, skrifaði mjög áhugaverða úttekt á heimsmálunum í FRBL, þann 28.12 og þar fjallaði hann meðal annars um þær áskoranir sem Evrópu (og fleiri) ríki hafa glímt við á undanförnum árum. Einnig reynir hann að rýna örlítið inn í framtíðina. Hann segir t.d.:

"Margir sem þekkja fjármálamarkaði í þaula spáðu því fram á haust að evran myndi ekki lifa árið í óbreyttri mynd. Þeir sem þekkja vel til stjórnmála í Þýskalandi og skilja pólitískar aðstæður í Evrópusambandinu spáðu hins vegar yfirleitt hinu gagnstæða. Þeir reyndust hafa rétt fyrir sér. Fæðing evrunnar var pólitísk og líf hennar er það enn.

Framhaldssaga ársins var um tíða og jafnan árangurslausa neyðarfundi ESB ríkja þar sem menn sýndust glíma við ofurefli markaða, reiði kjósenda og eigið getuleysi. Fréttir af fundunum voru um lömun og upplausn. Þetta sýndi vel hversu erfitt er að samhæfa stefnu margra ólíkra ríkja í viðkvæmustu málum. En fundirnir sýndu hins vegar líka hversu náið samstarf ESB ríkja er orðið og hve þýðingarmikið það er fyrir þær þjóðir sem í hlut eiga. Hugi menn að því sem raunverulega var rætt á árinu sjá þeir strax að svona tilraunir samstarfs væru algerlega óhugsandi í nokkrum öðrum heimshluta. ESB fékk líka á árinu viðurkenningu á sögulegri þýðingu sinni í heiminum með friðarverðlaunum Nóbels.

Við árslok eru stór vandamál óleyst en aukinnar bjartsýni er þó farið að gæta um framtíð evrunnar. Spurningar snúast ekki lengur um pólitískan vilja einstakra ríkja til að viðhalda samstarfinu eins þær gerðu mestan part ársins. Þær snúast núorðið um hvort stjórnir skuldsettra ríkja Suður-Evrópu muni finna pólitískan styrk til að bæta samkeppnisstöðu landa sinna. Ríkin lögðu öll grunn að umbótum á árinu. Fórnirnar sem menn eru að færa í skuldugum ríkjum Evrópu til þess að leysa sín mál og verða samstarfshæfir í peningamálum sýna vel mikilvægi evrunnar fyrir þjóðirnar sem nota hana."

Í lokin á grein sinni segir Jón: "Í kreppum samtímans árar illa fyrir alþjóðlega samvinnu. Margt minnti á þetta á árinu, ekki síst tilraunir til einangrunar í viðskiptum sem gera oftast illt verra. Rembingur ríkja í pólitík hamlaði líka lausn stórra vandamála í öllum álfum heimsins flestum til ógagns og viljaleysi til samvinnu í umhverfismálum ógnar nú beinlínis mannkyninu. Mál dagsins hvöttu ekki til samvinnu á líðandi ári þótt þar sé flestar lausnir að finna.

Það minnsta og stærsta
Á endanum hlýtur að skipta mestu hvernig menn skilja veruleikann. Mikil gjá er orðin á milli skilnings vísindanna og almennings á tilverunni sjálfri. Umræður um Higgs-öreindina, eða sviðið, sem líklega mældist á árinu sýndu merki um aukinn áhuga á raunverulegum sannindum um eðli heimsins.

Flestum sem nenna að lesa er orðið ljóst að sjálfur veruleikinn er gersamlega annar en sá sem blasir við augum og viðteknar hugmyndir ná til. Það mun líklega smám saman fá þýðingu."

Fáir eru snjallari en Jón þegar kemur að skrifum sem þessum.