Sundurlyndisfjandinn

Jón Steindór Valdimarsson (mynd), framkvæmdastjóri Samtaka iðnaðarins, skrifar merkilegan leiðara í nýjasta tölublað fréttabréfs SI. Þar fjallar hann um það harðræði sem gekk yfir Ísland á 19. öld og dregur upp hliðstæðu við núverandi ástand. Jón segir meðal annars:


,,Því er ekki að neita að ótrúlega auðvelt er að draga hliðstæður frá þessum löngu liðnu tímum til orðræðu nútímans og afstöðu til þeirra viðfangsefna sem við stöndum frammi fyrir. Sannar það sjálfsagt að mannskepnan er ávallt söm við sig. Við eigum þó ekki annan kost en gera allt sem hægt er til þess að koma í veg fyrir að hið nýja Ísland nútímans hljóti sömu örlög og hið fyrra. Við verðum að velja veg samvinnu og samskipta í stað einangrunar.

Sameiginleg sýn

Við þurfum að sameinast um grundvallaratriði, langtímamark­mið og viðhorf, sem stuðla m.a. að því að gera atvinnulífið þróttmikið og samkeppnishæft og þjóðina upplitsdjarfa. Við þurfum að:

• leggja áherslu á útflutning vöru og þjónustu með miklum virðisauka
• standa vörð um iðn-, verk- og tæknimenntun hvers konar
• nýta auðlindir af skynsemi
• ganga í Evrópusambandið og taka upp evru
• endurvinna traust á alþjóðavettvangi
• viðurkenna að margt er gott að vinna í samvinnu við aðrar þjóðir
• viðurkenna að Íslendingar eru dugmiklir en það eru aðrar þjóðir líka
• koma í veg fyrir að ungt og vel menntað fólk hverfi úr landi
• gera íslenskum fyrirtækjum unnt að vaxa og dafna og sækja á erlenda markaði
• gera Ísland fýsilegt fyrir erlenda fjárfesta, t.d. á sviði gagna- og tölvuvinnslu
• örva nýsköpunar- og sprotastarfsemi
• muna að dramb er falli næst

Látum ekki sannast að við Íslendingar séum þrjóskir, sjálfumglaðir og þykjumst geta allt best sjálfir og einir. Látum ekki okkar drauma verða að martröð."

Hægt er að lesa greinina í heild sinni á vef Samtaka iðnaðarins:

http://www.si.is/upplysingar-og-utgafa/leidari-si/nr/3815

 

Athugasemdir

[Þorgeir Ragnarsson, 31.8.2009 kl. 18:27]

"Þar fjallar hann um það harðræði sem gekk yfir Ísland á 19. öld og dregur upp hliðstæðu við núverandi ástand. Jón segir meðal annars"

Í ljósi ofangreinds þessa væri ágætt að því sé haldið til haga að í efnahagslegu tilliti komst Ísland á siglingu á 19. öld, en stöðnun hafði ríkt áður.

 
,,Því er ekki að neita að ótrúlega auðvelt er að draga hliðstæður frá þessum löngu liðnu tímum til orðræðu nútímans...Við eigum þó ekki annan kost en gera allt sem hægt er til þess að koma í veg fyrir að hið nýja Ísland nútímans hljóti sömu örlög og hið fyrra. Við verðum að velja veg samvinnu og samskipta í stað einangrunar."

Örlög "hins fyrra Íslands" voru einmitt bætt lífskjör og efnahagsleg framþóun. Það er ágætt að ESB talsmenn opinberi sig á þennan hátt.

[Ómar Bjarki Kristjánsson, 31.8.2009 kl. 19:47]

Líkingin sem jón Steindór bregðr upp (samkv. minni túlkun) og það sem skiptir máli í heildarboðskap greinarinnar, er ekki að það hafi verið harðæri á íslandi á 19. öld, heldur sú hugmynd að byggja ætti "nýtt ísland" og til þess var valinn afar hrjóstugur staður og framkvæmdin á þann hátt að hver hokraði í sínum kofa og einangrunarstefna frá öðrum innflytjendum.  Samvinna og samstarf var ekkert í plönunum o.s.frv.

Núna eru menn að oft að tala um að byggj þurfi upp "Nýtt Ísland" og þá megm við ekki falla í sömu gryfju og frændur okkar á þeim tíma fyrir Vestan.  Við skulum ekki fara inná Heiðina.  Nei við skulum byggja nýtt ísland upp á samstarfi og samvinnu við frænd og vinaþjóðir í Ausri - og þð verður best gert og sköpuð tryggust undirstaðan með aðild að  ESB.

[Þorgeir Ragnarsson, 3.9.2009 kl. 09:41]

Á tímabilinu 1850-1930 var töluvert viðskiptafrelsi á Íslandi. Þéttbýlismyndun komst á skrið í tengslum við stóraukinn sjávarútveg (skútuútgerð fyrst og síðan togarar ca. 1905) Þessar breytingar voru frekar hægfara en nokkuð stöðugar, þó ekki sé óeðlilegt að einhver bakslög verði á 80 ára tímabili.

Gamla tuggan um heiðarbýlin er svo vitlaus að maður nennir varla að eyða orðum að því. Heiðarbýlin voru stofnuð af fólki sem sennilega hafði ekki aðra kosti en að verða vinnufólk hjá öðrum bændum eða verkafólk á mölinni. Margir völdu þá kosti en fólk fyllir einfaldlega það lífsrými sem fyrir hendi er. Þetta fólk valdi úr þeim kostum sem það hafði þá.

Svo það sé á hreinu þá var harðæri á Íslandi á 19. öld í náttúrufarslegu tilliti, hún var kaldasta öld Íslandssögunnar. Þrátt fyrir þetta höfðu kjör þjóðarinnar stórbatnað í lok hennar sem staðfestir einfaldlega mátt manna til þess að skapa sjálfum sér góð lífsskilyrði, þrátt fyrir mótlæti.