Að taka upp evru einhliða

Ágæta áhugafólk um Evrópumál, Árni Páll Árnason alþingismaður skrifaði áhugaverða grein í Viðskiptablaðið í síðustu viku um möguleika þess að taka upp evru einhliða. Árni Páll segir meðal annars í greininni;

,,Það er því ljóst að Ísland getur ekki tekið upp evru einhliða án þess að eiga um það samráð og skoðanaskipti við ESB. Ganga má út frá því að ESB leggist gegn því. Þar sem samráðið er skyldubundið samkvæmt EES vaknar sú spurning hvort einhliða upptaka Íslands á evru gæti kallað á formlegar gagnaðgerðir ESB, sem jafnvel geti falist í að EES-samningurinn yrði felldur úr gildi að hluta gagnvart Íslandi. Slíkt er ekki útilokað. Jafnvel þótt ekki kæmi til formlegra gagnaðgerða af hálfu ESB fer það ekki fram hjá neinum sem til þekkir að möguleikar ESB til að draga lappirnar í framkvæmd EES-samningsins og gera hann þannig óframkvæmanlegan, eru nokkurn veginn ótæmandi.

Hægt að lesa greinina á heimasíðu Árna Páls. Greinin

Molnar smám saman undan krónunni?

Í 24 Stundum í dag er sagt frá því að fyrirtækið Sparnaður ehf. ætli að bjóða upp á húsnæðislán í evrum í samvinnu við þýska fjármálafyrirtækið VKB á sambærilegum kjörum og í Þýskalandi. Í blaðinu segir.

„Við stefnum að því að bjóða Íslendingum upp á íbúðalán í evrum á sams konar kjörum og þekkjast í Þýskalandi í náinni framtíð," segir Ingólfur Ingólfsson, stjórnarformaður Sparnaðar ehf. sem gert hefur samning við þýska fjármálafyrirtækið VKB um að koma á fót starfsemi fyrirtækisins hér á landi undir merkjum Bayern-Líf.

„Ef okkur verður vel tekið eins og ég geri fastlega ráð fyrir stefnum við á að bjóða Íslendingum upp á sambærileg lánaviðskipti og þekkjast annars staðar í Evrópu sem allra fyrst," segir Ingólfur. „Þá er hugsanlegt að íbúðalánin geti orðið með fimm prósenta vöxtum án verðtryggingar í staðinn fyrir sex til sjö prósenta verðtryggða vexti eins og tíðkast hérlendis nú."

Hægt er að skoða fréttina í heild sinni á http://www.mbl.is/mm/24stundir/index.html

Mun ungbarnadauði aukast við inngöngu í ESB?

Þau ánægjulegu tíðindi bárust nýlega frá Sameinuðu þjóðunum að Íslendingar væru í efsta sæti á lífskjaralista samtakanna, Human Development Report 2007. Í þessu sambandi var þó sérkennilegt að heyra til sumra þingamanna, bæði í ræðu og riti, blanda Evrópuumræðunni á Íslandi inn í þennan árangur. Staðreyndin er nefnilega sú að það hefur lítil áhrif á röðun á þennan lista hvort Ísland er fullgildur meðlimur í Evrópusambandinu eða ekki.

Lífskjaravísitala Sameinuðu þjóðanna notar þrjá mælikvarða til að meta árangur.

1. vísitölu langlífis sem nýfædd börn eiga í vændum.
2. vísitölu menntunar sem ræðst af einum þriðja af fullorðinsfræðslu og tveimur þriðju af samanlagðri skólasókn á öllum skólastigum.
3. vísitölu kaupmáttar þjóðartekna á mann.

Evrópusambandið er samstarf sjálfstæðra ríkja sem hafa ákveðið að vinna náið saman á ákveðnum sviðum, meðal annars í atvinnu- og efnahagsmálum. Í þessum málaflokkum þurfa löndin að lúta ákveðinni yfirstjórn ESB. Hins vegur kemur Evrópusambandið lítið nálægt uppbyggingu á heilbrigðis- og menntamálum í aðildarlöndunum nema þá óbeint í gegnum samstarf í gegnum mennta- og lýðheilsuáætlanir sambandsins. Það er því ljóst að tveir fyrstu mælikvarðar S.Þ. á lífskjaralistanum hafa lítið sem ekkert með Evrópusambandsaðild að gera.

Þátttaka Íslands í Evrópusamrunanum, þá sérstaklega aðild okkar að EES, er að flestra mati einn lykilþátturinn í þeirri miklu lífskjaraaukningu sem átt hefur sér stað á Íslandi undanfarin ár. Þó hafa margir hagfræðingar og forráðamenn í íslensku atvinnulífi bent á að ójafnvægi í hagkerfinu og örmyntin króna skapi óþarfa flækjustig og dragi þar með úr verðmætasköpun hér á landi. Þórarinn G. Pétursson, hagfræðingur hjá Seðlabanka Íslands, hefur birt rannsóknir sem sýna að aðild Íslands að Evrópusambandinu og upptaka evru myndi auka þjóðarframleiðslu um 4% og erlend viðskipti um 12%.

Þetta sýnir, þvert á fullyrðingar margra andstæðinga Evrópusambandsaðildar á Íslandi, að það myndi hafa jákvæð efnahagsleg áhrif á Íslandi að ganga í ESB. Innganga í sambandið myndi því eingöngu styrkja stöðu okkar á toppi lífskjaralista Sameinuðu þjóðanna. Svarið við fyrirsögn minni á þessari grein liggur því í augum uppi. Aðild að Evrópusambandinu hefur lítið sem ekkert með ungbarnadauða að gera. Með sömu rökum og þessir þingmenn hafa beitt þá mætti einnig færa sönnur á að fjarvera Ísland úr Alþjóðakjarnorkumálaráðinu hafi tryggt okkur fyrsta sætið á lífskjaralista Sameinuðu þjóðanna!

Andrés Pétursson er formaður Evrópusamtakanna

Evrópa á döfinni

Ágæta áhugafólk um Evrópumál, Jón Sigurðsson fyrrverandi formaður Framsóknarflokksins og iðnaðarráðherra, skrifar áhugaverða grein um Evrópumál inn á heimasíðu Framsóknarflokksins í dag.

Þar segir Jón meðal annars: ,,Aðild að Evrópusambandinu kemur því aðeins til greina að hún sé liður í varanlegri framtíðarstefnu Íslendinga. Og hún getur því aðeins gengið að hún sé liður í þjóðarmetnaði okkar og tengist styrkleikum okkar, að við teljum okkur hafa eitthvað fram að færa á þessum vettvangi. Því munu frjálshyggjumenn og jafnaðarmenn ekki einir geta veitt þjóðinni forystu. Hér þurfa þjóðhyggjumenn líka að koma að máli."

Varðandi sjávarútvegsmálin segir hann; ,,Sameiginleg fiskveiðistefna Evrópusambandsins hvílir á þeirri forsendu að ekki var skilgreindur eignarréttur varðandi fiskistofna og fiskimið. Fiskveiðistjórnarkerfi Íslendinga hefur sérstöðu með ákvæði um þjóðarsameign. Má vera að styrkja þurfi ákvæðið áður en til aðildarviðræðna yrði gengið. Í annan stað hvílir fiskveiðikerfi Evrópusambandsins á þeirri forsendu að um sé að ræða viðurkennda virka veiðireynslu, sömu veiðistofna, og samliggjandi fiskimið. Ekkert af þessu á við um Íslandsmið."

Í lokin segir Jón; ,,Það er ekki skynsamlegt að útiloka hugsanlega aðild Íslands að Evrópusambandinu fyrirfram. Ákvörðun um aðild á að taka með þjóðaratkvæði. Þessa ákvörðun verður að taka í sókn og metnaði en ekki í uppgjöf eða vörn."

Þetta eru athyglisverðir punktar sem Jón segir því mjög skiptar skoðanir eru um Evrópumálin innan Framsóknarflokksins. En það er greinilegt að Jón vill að umræðan haldi áfram.